Niet belemmerd door je innerlijke perfectionist

“Ik weet niet of ik dit wel kan. Dit gaat vast vreselijk mis. Straks val ik door de mand..” Zomaar wat dingen die mijn innerlijke perfectionist in mijn hoofd zegt op het moment dat ik nieuwe en spannende dingen onderneem. April was een maand van spannende, nieuwe dingen, dus ik heb volop mogen luisteren naar de stem van het deel in mij dat het heel graag goed wil doen en absoluut niet wil falen. Als je dit herkent, herken je vast ook het beklemmende en belemmerende effect van de perfectionistische gedachten. Soms lijkt de enige uitweg uitstel of afstel, want dan kan er tenminste niet gefaald worden. Gelukkig is het mogelijk op een andere manier om te gaan met de innerlijke perfectionist, zodat je met vertrouwen verder kunt.

De angst van de innerlijke perfectionist

​Waarom is de innerlijke perfectionist er eigenlijk? Dat stemmetje dat maakt dat je bevriest en niet vooruit komt? Perfectionisme is eigenlijk een mooi woord voor faalangst. Het ergste wat in de beleving van de innerlijke perfectionist kan gebeuren is falen en door de mand vallen. Wat zullen mensen dan wel niet denken? Dit stemmetje wil coûte que coûte afwijzing door anderen voorkomen en verliest zichzelf daardoor in de kleinste details.

Een bus vol innerlijk delen

​Gelukkig is niet alleen maar een perfectionist in je hoofd aanwezig. We bezitten allemaal een kleurrijk scala aan innerlijke delen, zoals een rebel, een drammer, een criticus, een positivo, een relaxte ik die het allemaal wel best vindt en ga zo maar door. De een is vrij dominant aanwezig, de ander wordt onderdrukt. Stel je maar eens een bus vol passagiers voor. De meest uiteenlopende types zitten in de bus, maar het zijn meestal dezelfde figuren die aan het stuur zitten en bepalen wat er gebeurt. Sommige passagiers zitten wat meer voorin of achterin. Anderen hebben het niet getroffen en moeten het stellen met een plekje in het bagageruim. Je raadt het al: de bus representeert wat er wel en niet mag zijn in jouw ogen. Ieder passagier heeft een eigen rijstijl. De perfectionist is er eentje die eindeloos rondjes kan rijden op een rotonde, uit angst een verkeerde afslag te nemen. De ‘ah joh, komt wel goed’ ik staat garant voor een avontuurlijke rit, maar het is de vraag of je de plek van bestemming bereikt. Ieder deel heeft zijn plussen en minnen en komt ergens gedurende de rit het beste tot zijn recht. Allen hebben de wens een keer de bus te mogen besturen.

De positieve bijdrage van de perfectionist

​De perfectionist is dus diegene die rondjes kan blijven rijden. Oftewel: degene die een mail 100 keer leest alvorens op verzenden te klikken. Degene die er niet op durft te vertrouwen dat het goed is, dus de boel nog eens checkt en nog eens.. Dat klinkt allemaal vooral vervelend, maar de perfectionist is ook degene die de puntjes op de i kan zetten en ervoor zorgt dat alles tiptop in orde is. De perfectionist kan wel degelijk een positieve bijdrage leveren en hoeft zeker niet weggemoffeld te worden in het bagageruim. Het is de kunst dit deel van jou niet continu aan het stuur te laten.

Mijn innerlijke perfectionist aan het stuur

​Zoals ik al schreef heeft mijn innerlijke perfectionist het stuur gegrepen in april. Er gebeurden spannende, nieuwe dingen en het kon zomaar verkeerd aflopen. Het was erg belangrijk dat alles perfect uitgevoerd zou worden (wat zouden de deelnemers aan mijn workshop bijvoorbeeld anders wel niet denken?). En daar zat ik dus, eindeloos dezelfde zinnen te lezen ter voorbereiding op mijn workshop. Nog eens lezen, nog eens checken.. Ik kwam geen steek verder en voelde me gespannen. Dit was het punt dat ik mijn bus aan de kant van de weg heb gezet. Time-out, jongens!

Luisteren naar de angst

​Wat is hier eigenlijk aan de hand? Die vraag stelde ik mezelf. Ik stond stil bij mijn wens het zo graag goed te willen doen, van betekenis te willen zijn, iets waardevols neer willen te zetten én de angst hierin te falen. Kortom: ik luisterde naar de angst van mijn innerlijke perfectionist en toonde begrip. Ja, het is spannend en ja, je wilt het graag goed doen. Ik begrijp het. Deze (h)erkenning was een eerste stap in het proces.

Hoe erg is het werkelijk?

​Vervolgens stelde ik mijn innerlijke perfectionist gerust, door de zaak nuchter te bekijken. Hoe groot is de kans werkelijk dat het faalt? Ik schatte in dat die kans klein was, al kon het zijn dat ik bepaalde verwachtingen niet waar zou maken. En hoe erg zou dat dan zijn? Hoe erg zou ik het vinden over een jaar, of over 10 jaar? Dit hielp de perfectionist al wat ontspannen.

Helikopterblik